Đối với người chơi cá cảnh và cá thủy sinh, việc nuôi cá không chỉ là sở thích mà còn mang lại những khoảnh khắc thư giãn và giảm căng thẳng sau một ngày làm việc. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi dưỡng, cá cảnh có thể mắc phải nhiều bệnh gây giảm tuổi thọ hoặc thậm chí gây chết. Để tránh tình trạng đáng tiếc này, chúng tôi sẽ giúp bạn nhận biết các bệnh thường gặp và cách điều trị.
Còn được gọi là bệnh nhiễm ký sinh trùng, khi cá mắc phải trong thời gian chuyển mùa, nhiệt độ trong bể thay đổi lớn do thời tiết, chất lượng nước chưa ổn định, cá mới được thả vào bể gặp căng thẳng, hệ miễn dịch yếu, dễ bị nhiễm bệnh và lây sang đàn cá đang nuôi.
Biểu hiện của bệnh này là khi cơ thể cá bị phủ đầy những nốt nhỏ màu trắng và nhanh chóng lây lan qua các bộ phận khác như vây hay đuôi do Ký sinh vật Ichthyophthirius multifilius. Những ký sinh này dễ dàng lan sang các cá thể khác, do đó nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, toàn bộ đàn cá trong bể sẽ bị ảnh hưởng.
Cách điều trị bệnh này rất khó, vì vậy cần duy trì nhiệt độ từ 29-32 độ để ngăn chặn sự phát triển của các tổ ký sinh nấm trên thân cá. Bạn có thể sử dụng sản phẩm Bio Knock 2 hoặc Tetra Nhật với liều lượng phù hợp để giúp cá hồi phục. Hệ vi sinh ổn định cũng sẽ giúp cá neon khỏe mạnh trong bể.
2. Cá cảnh mắc phải bệnh thối vây, đuôi.
Triệu chứng này thường xảy ra phổ biến ở nhiều loại cá thủy sinh, bao gồm cả cá bảy màu và một số loài cá khác. Nguyên nhân chính dẫn đến bệnh thối đuôi và vây là do bể cá bị bẩn, chất lượng nước kém, cá không được chăm sóc đúng cách hoặc trong bể có những con cá đã mắc bệnh lâu ngày mà không được điều trị hoặc tách riêng ra khỏi bể. Khi bị ảnh hưởng, cá sẽ thay đổi màu sắc, trở nên lờ đờ và có nguy cơ tử vong.
Biểu hiện:. Những con cá bị bệnh thối vây và đuôi có vẻ rách tả tơi và có dấu hiệu thối rữa.
Cách điều trị bệnh cá: đặt cá bị bệnh vào bể dưỡng riêng có sủi oxy, sử dụng thuốc kháng sinh như Jungle Fungus Eliminator và Tetracycline để trị thối vây. Để khắc phục hoàn toàn, cần vệ sinh toàn bộ bể cá, hệ thống lọc và vật liệu lọc để loại bỏ triệt để mầm bệnh và tránh các bệnh thường gặp ở cá cảnh. Lắp đặt hệ thống lọc có công suất phù hợp với bể cá, tránh nước chảy quá mạnh gây stress cho cá, làm yếu cá và giảm sức đề kháng.
3. Cá cảnh bị nhiễm nấm mốc nước.
Bệnh này gây ra do các loài nấm mốc nước Saprolegnia.
Cá mắc bệnh bị xuất hiện phát ban dạng túm trông giống như những bông hoa trên toàn bộ cơ thể, có thể được phủ bởi một lớp mỏng nấm dạng sợi hoặc bột.
Cách điều trị căn bệnh này có thể là tắm cá bằng muối hoặc sử dụng thuốc kháng nấm chứa phenoxyethanol. Tuy nhiên, cách điều trị hiệu quả nhất là ngâm cá trong một chậu nước mặn riêng biệt. Để làm điều này, bạn có thể pha nước muối với nồng độ 15-30g cho một lít nước. Khi ngâm cá, hãy đảm bảo thời gian là từ 15-30 phút và sử dụng sủi oxy để bảo đảm sức khỏe của cá.
4. Cá cảnh bị bệnh mục rữa.
Bệnh thối mang xảy ra do nấm Branchiomyces, gây tổn thương cho mang cá. Bệnh này thường xuất hiện khi cá bị lây nhiễm từ những con cá đã bị bệnh trước đó khi mua về từ cửa hàng. Ngoài ra, cá cũng có thể bị stress trong thời gian dài do nồng độ amoniac hoặc nitrat cao trong bể.
Cá bị bệnh có biểu hiện hô hấp không bình thường như thở gấp gáp để lấy không khí, cá bắt đầu rời xa đàn, bơi lang thang trên mặt nước. Các tơ mang và lá mang bị dính lại với nhau bởi chất nhầy và trên chúng cũng xuất hiện các đốm.
Cách điều trị: Để chữa bệnh thối mang do nấm gây ra, có thể sử dụng phenoxyethanol để tắm cá trong thời gian dài và tăng lượng oxy trong bể. Để tránh bệnh này, việc chăm sóc tốt bể cá là biện pháp hiệu quả nhất. Tuy nhiên, việc điều trị bệnh này rất khó khăn vì nấm ẩn trong mang cá, thường chỉ phát hiện khi bệnh đã nặng và khó thành công trong việc cứu cá.
5. Cá cảnh mắc phải tình trạng lồi mắt.
Bệnh lồi mắt trên cá cảnh có thể do vi khuẩn Steptococcus, môi trường nước ô nhiễm hoặc cá có sẵn mầm bệnh. Nguyên nhân dẫn đến bệnh này có thể là hệ thống lọc không tốt.
Cá bị mất phương hướng, mệt mỏi và mắt bị tổn thương như lồi mắt, viêm mắt và có thể chảy máu ở mắt; còn xuất hiện vết lở loét trên mắt và cá không ăn.
Cách điều trị: Khi phát hiện cá bị bệnh, nên tách riêng cá ra khỏi bể dương. Sử dụng 10 giọt xanh metylen và 1 viên tetra (kháng sinh) cho muối 1% trong 20 lít nước. Thay nước hàng ngày và tiến hành điều trị cho cá với liều lượng trên cho đến khi cá hồi phục. Hãy nhớ sử dụng sủi oxy.
Nên lựa chọn mua cá ở các cửa hàng uy tín để đảm bảo chất lượng và sức khỏe của cá. Hơn nữa, cần thường xuyên vệ sinh bể cá để tránh các bệnh thường gặp ở cá cảnh và biết cách điều trị khi cần.
6. Cá cảnh mắc bệnh nổi phồng.
Cá bơi nhờ vào bong bóng, một cơ quan chứa khí giúp cân bằng và điều chỉnh áp lực trong nước. Bệnh bong bóng thường xảy ra ở cá cảnh do nhiều nguyên nhân như dị tật bẩm sinh của nội tạng cá, cá ăn quá nhiều không khí khi ăn gây phình bụng, ăn thức ăn kém chất lượng, hoặc do nhiễm khuẩn hoặc ký sinh trùng.
Biểu hiện:.
Khi cá bơi, nó không giữ thăng bằng và luôn nổi trên mặt nước với bụng ngửa lên hoặc chìm dưới đáy bể. Đồng thời, cá có thể bơi với đầu chổng lên hoặc đuôi chổng lên, và bụng cá có thể sưng phồng.
Cách điều trị: Một cách để giúp cá tiêu hóa nhanh hơn là tăng nhiệt độ của nước trong bể cá. Đồng thời, cần ngừng cho cá ăn trong khoảng thời gian từ 2-3 ngày và theo dõi tình trạng của cá. Tăng nhiệt độ nước sẽ tạo điều kiện tốt cho quá trình tiêu hóa và tránh tình trạng táo bón. Nếu cần, có thể sử dụng các loại thuốc kháng sinh đã có sẵn trên thị trường.
Đa số nguyên nhân chính gây ra các bệnh thường gặp ở cá cảnh bao gồm chất lượng nước trong bể, chế độ chăm sóc và lây bệnh từ cá khác khi mua về. Vì vậy, chúng ta cần cẩn thận trong việc chọn nguồn cá, nắm vững kiến thức về nuôi cá, phòng tránh các bệnh và cung cấp môi trường sống phù hợp để cá cảnh có sức khỏe tốt và đề kháng cao.
